Als je aan de toekomst denkt, verwacht je dan goede of slechte dingen?
Als je aan de “goede” kant weegt, ben je een optimist. En dat heeft positieve gevolgen voor je gezondheid op latere leeftijd.
Meerdere onderzoeken hebben een sterk verband aangetoond tussen hogere niveaus van optimisme en een verminderd risico op aandoeningen zoals hartaandoeningen, beroertes en cognitieve stoornissen. Verschillende onderzoeken hebben optimisme ook in verband gebracht met een langer leven.
Een van de nieuwste, dit jaar gepubliceerd, is afkomstig van onderzoekers van Harvard’s TH Chan School of Public Health in samenwerking met collega’s van andere universiteiten. Het bleek dat oudere vrouwen die het hoogst scoorden in optimisme gemiddeld 4,4 jaar langer leefden dan degenen met de laagste scores. De resultaten waren geldig voor alle rassen en etniciteiten.
Waarom zou optimisme zo’n verschil maken?
Experts geven verschillende verklaringen: mensen die optimistisch zijn, kunnen beter omgaan met de uitdagingen van het dagelijks leven en hebben minder kans op stress dan mensen met een minder positieve houding. Ze hebben meer kans om goed te eten en te bewegen, en hebben vaak sterkere netwerken van familie en vrienden die ondersteuning kunnen bieden.
Bovendien hebben mensen die optimistisch zijn de neiging om effectiever deel te nemen aan probleemoplossende strategieën en zijn ze beter in het reguleren van hun emoties.
Er is hier natuurlijk een omgekeerde relatie: mensen zijn waarschijnlijk eerder optimistisch als ze genieten van een goede gezondheid en een goede kwaliteit van leven. Maar optimisme is niet alleen voor degenen die het goed doen. Studies tonen aan dat het een genetisch overgeërfde eigenschap is en dat het kan worden gecultiveerd door gecoördineerde interventies.
Hoe ziet optimisme er in de praktijk uit? Voor antwoorden sprak ik met verschillende oudere volwassenen die zich als optimisten identificeren, maar deze eigenschap niet als vanzelfsprekend beschouwen. In plaats daarvan is het een keuze die ze elke dag maken.
Patricia Reeves, 73, Oklahoma City. “Ik heb een redelijk goed leven gehad, maar ik heb mijn portie trauma’s gehad, zoals iedereen”, zegt Reeves, een weduwe van zeven jaar die alleen woont. “Ik denk dat mijn geloof en optimisme me er doorheen hebben gesleept.”
Reeves, een oude leraar en schooldirecteur, ging met pensioen om voor haar ouders en haar tweede echtgenoot, een baptistenpredikant, te zorgen voordat ze stierven. Tijdens de COVID-19-pandemie zei ze: “Ik ben mijn spiritualiteit aan het ontwikkelen.”
Toen ik vroeg wat optimisme voor haar betekent, zei Reeves: ‘Je kunt het goede in elke situatie zien of je kunt het negatieve zien. Als iets niet gaat zoals ik het wil, stel ik mezelf liever de vraag: “Wat leer ik hiervan? Welke rol speelde ik hierin en herhaal ik gedragspatronen? Hoe kan ik veranderen?’
Als het gaat om de uitdagingen die gepaard gaan met ouder worden – vrienden en familie verliezen, gezondheidsproblemen – spreekt Reeves over optimisme als een ‘can-do’-houding die haar op de been houdt. “Je besteedt je tijd niet aan het concentreren op je gezondheid of aan het nadenken over je pijn. Je accepteert ze als feit en dan laat je ze gaan”, zei ze. “Of als je een probleem hebt dat je kunt oplossen, zoek je uit hoe je het kunt oplossen en ga je verder met morgen.”
“Er is altijd iets om dankbaar voor te zijn, en daar concentreer je je op.”
Genade Harvey, 100, LaGrange, Ga. “Ik zoek onder alle omstandigheden naar het beste”, zegt Harvey, een gepensioneerde leraar en een vrome baptist. “Je kunt elke situatie aan met Gods hulp.”
Haar ouders, boer en lerares in Georgië, verdienden amper genoeg om in hun levensonderhoud te voorzien. “Ook al zou je ons als arm classificeren, ik beschouwde mezelf niet als arm”, zei ze. “Ik vond mezelf gewoon gezegend met ouders die hun best deden.”
Tegenwoordig woont Harvey in een stacaravan en geeft hij zondagsschoolles. Ze is nooit getrouwd en heeft nooit kinderen gekregen, maar werd omringd door liefhebbende familieleden en oud-studenten op haar 100ste verjaardagsfeest in oktober.
“Omdat ik zelf geen gezin had, kon ik het leven van vele anderen raken”, zei ze. “Ik ben dankbaar dat God me zo lang heeft laten leven: ik wil nog steeds in de buurt zijn om iemand te helpen.”
Ron Fegley, 82, Placer County, Californië. “Ik ben positief over de toekomst, omdat ik denk dat het op de lange termijn steeds beter gaat”, zegt Fegley, een gepensioneerde natuurkundige die met zijn vrouw in de uitlopers van de Sierra Nevada woont.
“Wetenschap is een heel belangrijk onderdeel van mijn leven, en wetenschap gaat altijd omhoog”, vervolgde hij. “Mensen kunnen een tijdje de verkeerde ideeën hebben, maar uiteindelijk komen er nieuwe experimenten en gegevens die dingen corrigeren.”
Fegley verzorgt een kleine boomgaard waar hij perziken, kersen en peren verbouwt. “We weten niet wat er gaat gebeuren; niemand doet het, ‘vertelde hij me. “Maar we genieten nu van ons leven en we zullen er gewoon zoveel mogelijk van blijven genieten.”
Anita Lerekboven de 65, Toronto. “Ik was een jonge man met veel problemen”, zei Lerek, die weigerde zijn exacte leeftijd te geven. “Het had deels te maken met het feit dat mijn ouders holocaustoverlevenden waren en vreugde geen belangrijk onderdeel van hun menu was. Ze vochten veel en ik was vol wrok.
Toen ik haar vroeg naar haar optimisme, beschreef Lerek hoe ze het boeddhisme verkende en leerde verantwoordelijkheid te nemen voor haar gedachten en daden. “De mijne is gecultiveerd optimisme,” vertelde ze me. “Ik ga naar mijn boeken – de boeddhistische leringen, de Talmoed – ze hebben me veel geleerd. Je ziet al je demonen onder ogen en laat een tuin van wijsheid, projecten en emotionele connecties groeien.
Op dit punt in het leven: “Ik ben dankbaar voor elk moment, elke ervaring, omdat ik weet dat het elk moment kan eindigen”, zegt Lerek, een advocaat en ondernemer die poëzie schrijft en nog steeds parttime werkt. “Het komt allemaal neer op de vraag: ‘Is het glas halfleeg of halfvol?’ Ik kies voor volheid.”
Catharina Esty88, Verdrag, Massachusetts. Toen Esty na haar 80e in een funk raakte, zocht ze naar een gids voor wat ze de komende tien jaar kon verwachten. Die was er niet, dus schreef ze Eighty-Something: een praktische gids om te ontspannen, oud te worden en onverwacht geluk te vinden.
Voor het project interviewde Esty, een sociaal psycholoog en psychotherapeut, 128 mensen ouder dan 80 jaar. “Hoe meer mensen ik sprak, hoe gelukkiger ik werd”, vertelde ze me. “Mensen deden interessante dingen, leidden interessante levens, ook al hadden ze te maken met veel verlies.
“Ik leerde niet alleen dingen, dit doel en deze focus brachten me enorm veel vreugde. Mijn visie op wat mogelijk is op oudere leeftijd is enorm verbreed.
Een deel van wat Esty leerde, is het belang van “het loslaten van onze innerlijke visie van hoe ons leven zou moeten zijn en openstaan voor wat er werkelijk gebeurt.”
Zo had Esti vorig jaar na een maagoperatie fysiotherapie nodig en moest ze een rollator gebruiken. “Ik ben er altijd trots op geweest een zeer actief persoon te zijn en ik heb mijn kwetsbaarheid moeten omarmen”, zei ze. Evenzo, hoewel haar 87-jarige vriend dacht dat hij zijn pensioen zou doorbrengen met vissen in Maine, kan hij nu niet goed lopen en dat is niet mogelijk.
“Ik ben gaan denken dat je je houding kiest, en optimisme is een houding”, zegt Esty, die in een bejaardentehuis woont. “Nu ik 88 ben, is het mijn taak om in het heden te leven en erop te vertrouwen dat de dingen beter zullen worden, misschien niet tijdens mijn leven, maar over tientallen jaren. Het leven zal zegevieren, de wereld gaat door – ik denk dat het een soort vertrouwen is.
We horen graag van lezers over vragen die u beantwoord wilt hebben, problemen die u heeft gehad met uw zorg en tips die u nodig heeft om door het gezondheidszorgsysteem te navigeren. Ga naar khn.org/columnists om uw verzoeken of tips in te dienen.